จากข้อมูลของ ศูนย์วิจัยเพื่อความปลอดภัยในเด็ก และ WHO อุบัติเหตุบนท้องถนนคือสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้น ๆ ของเด็กและเยาวชนในประเทศไทย และกว่า 80% ของผู้เสียชีวิตจากอุบัติเหตุบนถนนคือผู้ขี่และซ้อนจักรยานยนต์ ที่สำคัญก็คือ…มากกว่า 50% ของผู้เสียชีวิต “ไม่ใส่หมวกกันน็อก” ซึ่งนำไปสู่การบาดเจ็บทางสมองอย่างรุนแรง หรือเสียชีวิตในจุดเกิดเหตุทันที
คนพร้อม สภาพรถพร้อม มีสภาพถนนหนทางที่ปลอดภัย มีส่วนช่วยให้ผู้ที่สัญจรไปมาถึงจุดหมายได้อย่างไร้อุบัติเหตุ
แม้ว่า เรา ลูกหลาน หรือลูกศิษย์ของเรา อาจยังไม่ได้อยู่ในจุดที่สามารถร่วมกำหนด หรือออกแบบสภาพโครงสร้างถนนได้ทั้งหมด แต่อย่างน้อย ๆ เราสามารถทำความเข้าใจถึงความเสี่ยงที่มาพร้อมกับลักษณะถนนแต่ละรูปแบบได้ มองเห็นความสำคัญของป้ายและสัญญาณจราจรที่ได้รับติดตั้งระหว่างทาง ให้ผู้ใช้รถและผู้ที่สัญจรไปมาอย่างเรา ๆ มีพฤติกรรมการเดินทางที่ปลอดภัยยิ่งขึ้น และไม่แน่ว่าในอนาคตอาจมีโอกาสร่วมสร้างเส้นทางความปลอดภัยในชุมชนของเราก็เป็นได้
ในปี 2023 ประเทศมาเลเซียเผชิญกับปัญหาอุบัติเหตุทางถนนอย่างรุนแรง โดยมีรายงานอุบัติเหตุเกือบ 600,000 ครั้ง และมีผู้เสียชีวิตถึง 12,417 ราย โดยพบว่า 65% ของผู้เสียชีวิตเป็นผู้ขับขี่และผู้โดยสารรถจักรยานยนต์ที่มีอายุระหว่าง 16 ถึง 35 ปี สถานการณ์นี้ส่งผลให้ประเทศสูญเสียมูลค่าทางเศรษฐกิจถึง 25 พันล้านริงกิตมาเลเซีย หรือประมาณ 200,000 ล้านบาทไทย
ทุกครั้งที่เราขึ้นคร่อมมอเตอร์ไซค์หรือสตาร์ทรถยนต์ ความไม่แน่นอนก็เริ่มต้นขึ้นทันที อุบัติเหตุอาจไม่ได้เกิดจากเราคนเดียว แต่อาจมาจากสิ่งเล็ก ๆ ที่เรามองข้าม เพราะฉะนั้น “การมองให้เห็นก่อนอันตรายจะมาถึงคือสิ่งสำคัญที่ทุกคนฝึกได้”
“คน – รถ – ถนน/สภาพแวดล้อม” องค์ประกอบพื้นฐานสำคัญที่จะช่วยให้การขับขี่ของเราปลอดภัย ไม่ว่าจะรถยนต์ รถจักรยานยนต์ รถโดยสายประจำทาง และอื่น ๆ ซึ่งนอกจากการเตรียมสภาพร่างกาย มีวินัยในการขับขี่ และรักษาสภาพรถให้พร้อมต่อการสัญจรทุกครั้งแล้ว การคาดการณ์ความเสี่ยงทางถนนและสภาพแวดล้อมโดยรอบได้อย่างแม่นยำ จะทำให้การเดินทางของเราปลอดภัยยิ่งขึ้น ยังเป็นการช่วยลดความเสี่ยงและป้องกันเหตุร้ายได้ล่วงหน้า รวมถึงลดอัตราการเกิดอุบัติเหตุทางถนนตามข่าวที่เราพบเหตุกันรายวัน
ถนนยังคงเป็นหนึ่งใน “ฆาตกรเงียบ” ที่คร่าชีวิตผู้คนทั่วโลกถึง 1.19 ล้านคนต่อปี และเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับหนึ่งของเด็กและเยาวชนอายุ 5–29 ปีในประเทศไทย แม้จะมีการออกมาตรการมากมาย แต่อัตราการเสียชีวิตยังคงสูงอยู่ รายงานสถานการณ์ความปลอดภัยทางถนนโลก (Global Status Report on Road Safety 2023) พบว่าในปี 2566 มีอัตราการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนของประเทศไทย จำนวน 18,218 คน หรือเฉลี่ยวันละ
ระยะอันตรายทางถนน คือ ตั้งแต่จุดสตาร์ทหรือรัศมีจากบ้านไม่เกิน 5 กิโลเมตร เพราะจากข้อมูลสถิติของห้องฉุกเฉิน โรงพยาบาลขอนแก่น พบว่ากว่า 73% ของผู้ได้รับบาดเจ็บและเสียชีวิตมาจากอุบัติเหตุรถจักรยานยนต์ที่เกิดขึ้นในระยะนี้* มักจะเกิดที่ถนนภายในชุมชนซึ่งเป็นถนนสายรองมากกว่าสายหลัก หรือการป้องกันที่ลดลงนั่นเอง ไม่ว่าจะเป็น การขี่รถโดยประมาท การขาดประเมินความเสี่ยง ไม่สวมหมวกกันน็อกทั้งคนขี่และคนซ้อน เพราะคิดว่า “ไปใกล้ ๆ แค่นี้เอง”, “ถนนแถวนี้ขับบ่อย รู้ทุกจุด”, “ไม่ได้ขี่ออกถนนใหญ่” ความคิดที่คิดว่าไม่เป็นไร อาจพาชีวิตไปสู่เส้นทางมรณะได้เลย
เพราะเราทุกคนล้วนเป็นฮีโร่ขับขี่อย่างมีวินัย เคารพกฎจราจร ใส่ใจทุกความปลอดภัยในการเดินทาง รู้หรือไม่ว่า….? คนไทยเสียชีวิตจากอุบัติเหตุการขับขี่รถจักรยานยนต์ โดยพบว่า 8 ใน 10 รายไม่ได้สวมหมวกกันน็อกเมื่อขับขี่ และสาเหตุหลักที่ทำให้เสียชีวิตก็คือ “การบาดเจ็บที่ศีรษะอย่างรุนแรง” ซึ่งส่งผลกระทบกระเทือนสมอง
เป็นที่ทราบดีว่า อุบัติเหตุทางถนนหลัก ๆ ในบ้านเรา ส่งผลให้มีผู้บาดเจ็บ พิการ หรือถึงขั้นเสียชีวิต ส่วนใหญ่เกิดขึ้นกับผู้ที่ใช้รถมอเตอร์ไซค์ โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่นอายุระหว่าง 15-24 ปี ซึ่งมีสาเหตุมากจากพฤติกรรมการขับขี่ที่เสี่ยงอันตราย จากที่ทุกท่านสังเกตเห็นตามท้องถนนยามค่ำคืนหรือกลางวันแสก ๆ เพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น พี่เซฟอยากชวนดูภาพเหตุการณ์จริงตามที่สำนักข่าวต่าง ๆ ได้รายงาน ไว้เป็นกรณีศึกษากันครับ
“ขับขี่ปลอดภัยสร้างได้” ไม่ต่างอะไรกับการฝึกให้ตัวเองตื่นเช้า เก็บที่นอน ดื่มน้ำให้ครบ 8 แก้วต่อวัน ออกกำลังกายให้สม่ำเสมอ ไม่เล่นโทรศัพท์ก่อนนอน หลับพักผ่อนให้เพียงพอ ฯ บางคนอาจนึกในใจว่าใครจะไปทำได้! พี่เซฟอยากบอกว่า หากเราตั้งใจ เชื่อว่าทำได้ และหาวิธีเริ่มต้นง่าย ๆ แล้วทำให้ต่อเนื่อง รับรองทุกคนทำได้อย่างแน่นอน!
